exodus

Reportaż filmowy pokazujący Polskę w środku brazylijskiej dżungli.
Bohaterowie Exodusu to potomkowie pierwszych Polaków, którzy trafili do Brazylii w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku w czasie tzw. „gorączki brazylijskiej”. Do dziś mówią językiem Konopnickiej i Sienkiewicza (który nota bene, wraz z Heleną Modrzejewską, próbował w Brazylii uprawiać pomarańcze – krótko i bez sukcesu).

Polacy wyjeżdżali do „chłopskiego eldorado” za równikiem, gdzie „każdy ma kawał ziemi ornej, do tego dziewiczy las, kilkanaście sztuk bydła, trzy konie (w tym jeden pod wierzch, jak dziedzice!) i świń tyle, że nie można zliczyć”. Ta fama przekonała do wyjazdu za ocean kolejne ok. 150 tys. Polaków w XIX i na początku XX wieku. Od czerwca 1934 roku do końca 1936 reprezentanci LMiK zakupili od władz stanu Parana łącznie 30 tys. hektarów ziemi, by stworzyć na nich „wzorcowo-eksperymentalne” osady polskich kolonistów (jedna z ich znalazła się na terenach niedawnego rezerwatu indiańskiego w dorzeczu rzeki Ivai). Całkowity koszt osiedlenia się trzyosobowej rodziny w nowej brazylijskiej kolonii wynosił około 3 tys. złotych, czyli mniej więcej tyle, ile zarabiał w Polsce niewykwalifikowany robotnik przez dwa lata. Dwie trzecie tych kosztów pochłaniały bilety na statek z Gdyni czy niemieckich portów do Ameryki Południowej. Zachowywali swoją tożsamość, w tropikach zakładali szkoły, wydawali polskie gazety. Exodus pokazuje, że brazylijska Polska istnieje.